Thông tin giáo dục Mỹ

1. Hệ thống giáo dục Mỹ

ở Mỹ, để có thể bước vào bậc đại học, người học sẽ phải trải qua 12 năm giáo dục ở bậc tiểu học và trung học. Giáo dục tiểu học và trung học có thể thực hiện ở các trường công (trường do chính phủ tổ chức) hoặc ở các trường tư.12 năm giáo dục này cũng có thể được hoàn thành ở nước ngoài, điều đó tạo cơ hội cho sinh viên nước ngoài có thể hưởng những ưu việt của nền giáo dục đại học ở Mỹ.

Trẻ em ở Mỹ bắt đầu đến trường vào lúc 5 tuổi. Năm đầu tiên gọi là lớp mẫu giáo, đây là điều bắt buộc với các trẻ em Mỹ. Năm thứ hai ở trường được xem như là năm đầu tiên ở bậc tiểu học (primary school) và là lớp 1 (first grade). “Grade” ở đây bao hàm 2 nghĩa: (1) Chỉ thứ hạng điểmđạt được trong một kỳ thi hay một khoá học, (2) Chỉ năm học giáo dục ởtrường tiểu học hoặc trung học (lớp thứ mấy). Giáo dục tiểu học hầu hết là hệ thống giáo dục 5 năm, được xem là 5 lớp đầu tiên.

Hoàn thành lớp 5 (năm cuối cùng của bậc tiểu học), trẻ em Mỹ sẽ bước vào trung học. Trường trung học bao gồm tất cả là 7 năm, tương đương 6 lớp trong hệ 12 năm. Lớp 9 đến lớp 12 thường được gọi là phổ thông trung học (high school). Hoàn thành lớp 12, học sinh Mỹ sẽ được cấp bằng tốt nghiệp phổ thông trung học (high school diploma). ởMỹ học sinh phải có bằng này mới được nhập học một trường cao đẳng hay đại học. Học sinh/ sinh viên nước ngoài muốn học cao đẳng hay đại học ở Mỹ thì phải học một khoá gọi là “coursework” – tương tự như những gì được dạyở trường phổ thông trung học. Những du học sinh nước ngoài muốn học phổthông trung học ở Mỹ cần cân nhắc lựa chọn trường phổ thông trung học nào sẽ mang lại cho họ cơ hội để vào được trường cao đẳng hoặc đại học tốt nhất.

Những học sinh đã tốt nghiệp phổ thông trung học và muốn học lên cao đẳng hoặc đại học phải tham dự các trường được gọi là “Undergraduate school”. Có những trường hoặc cấp bằng 2 năm (gị là: associate degree) hoặc bằng 4 năm (gọi là: bachelor’s degree) sau một khoá học đặc trưng. Khoá học này được gọi là khoá học chuyên ngành (major). Hầu hết các trường cấp bằng 4 năm tiếp nhận các sinh viên chưa học hay chọn chuyên ngành, tuy nhiên tất cả các sinh viên bắt buộc phải lựa chọn chuyên ngành của mình vào năm thứ hai. Những sinh viên hoàn thành bằng 2 năm có thể tiếp tục học tại trường 4 năm và hoàn thành bằng cử nhân.

Những người có bằng cử nhân có thể tiếp tục học một để lấy trong hai loại bằng. Đầu tiên là bằng thạc sĩ (master’s degree) – một khoá học hai năm chuyên về một ngành cụ thể. Sinh viên chỉ có thể học lấy bằng thạc sĩ sau khi họ đã có bằng cử nhân về một ngành liênquan. Tuy nhiên có những ngoại lệ, ví dụ như đối với các sinh viên theo học bằng thạc sĩ về quản trịkinh doanh (MBA). Những người muốn tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu hơn về một ngành có thể tiếp tục học lên tiến sĩ, còn gọi là học vị PhD. Có thể mất từ 3 đến 6 năm để hoàn thành khoá học tiến sĩ, tuỳ thuộc vào chuyên ngành, vào khả năng của từng người, vào luận án họ nghiên cứu. Luận án là một quyển nghiên cứu chuyên sâu phải hoàn thành trước khi nhận bằng. Đó là một đòi hỏi bắt buộc đối với tất cả những người theo đuổi bằng PhD, và đôi khi với bằng thạc sĩ (tuỳ thuộc vào từng trường).

Một số khoá học chỉ có ở trình độ trên đại học ở Mỹ. Thông thường nhất là các ngành: Luật, Nha khoa và Y học. Những người muốn theo học một trong các ngành này đầu tiên phải có bằng cử nhân.

2. Phân biệt Đại học (University), Cao đẳng (College) và Viện (Institute)
Nhiều người cho rằng các trường college là các trường “cao đẳng” và có trình độ thấp hơn các trường “đại học” – university. Đây là một quan niệm sai lầm. Trên thực tế, các trường đào tạo đại học hệ 4 năm nói chung đều có thể được gọi bằng 1 trong 3 tên trên nên Cao đẳng và viện không hề có nghĩa thấp kém gì so với đại học. Vậy đâu là sự khác biệt giữa trường college, university, và Institute?

Thứ nhất là sự khác biệt về khác biệt về các cấp đào tạo.Thông thường cao đẳng có quy mô nhỏ hơn và chì cấp đến chứng chỉ đại học.Trong một số trường hợp đặc biệt, các trường college cũng có một số chương trình đào tạo thạc sỹ, nhưng thường dưới quy mô nhỏ.Trong khi đó các trường đại học cấp đến chứng chỉ cao học kể cả chương trình lấy học vị tiến sĩ.Đại học đề cao công tác nghiên cứu cũng như giảng dạy và đại học có chương trình tiến sĩ thường được gọi là đại học nghiên cứu. Viện chuyên về cấp các chứng chỉ theo từng nhóm lĩnh vực. Vì vập, bạn sẽ gặp những chương trình cấp chứng chỉ của các viện như Viện Kỹ Thuật, Viện Thời trang, Viện Mỹ thuật và Thiết kế …

Ngoài ra, college đôi khi còn được dùng để chỉ các khoa trong một university lớn, chẳng hạn như The College of Engineering thuộc Cornell University, hoặc chỉ riêng bậc đại học của các trường này, ví dụ như Harvard College và Yale College đều trực thuộc Harvard University và Yale University.

3.Trường công và trường tư
Đại học công do chính phủ các bang của Mỹ (ví dụ như Michigan, California, hay Texas) thành lập và trợ cấp kinh phí. Các đại học công thường rất lớn với số lượng sinh viên trên 20.000 nên học phí thấp hơn ở các đại học tư. Tuy nhiên, do số lượng sinh viên/ 1 lớp quá đông (khoảng 200 sinh viên/lớp) nên sinh viên không được quan tâm nhiều như ở các đại học tư. Học phí của đại học tư luôn cao gấp 3-5 lần mức phí của đại học công. Học phí đại học công khoảng USD7,000–12,000/năm trong khi đó ở đại học tư là khoảng USD20,000-35,000/năm. Tuy nhiên, do số lượng sinh viên ít (khoảng vài nghìn sinh viên/ trường), sĩ số lớp nhỏ từ 30-50 sinh viên/ lớp nên sinh viên được quan tâm rất chu đáo.

4.Các học kỳ trong năm
Thời gian nhập học ở Hoa kỳ không giống nhau giữa các trường và các khóa học. Phần lớn các trường tại Mỹ học theo học kỳ (Semester). Học kỳ mùa Thu (Fall Semester) bắt đầu vào đầu tháng 9 và học kỳ mùa Xuân (Spring Semester) bắt đầu vào cuối tháng 1.Mỗi học kỳ kéo dài 4 tháng. Một số trường học theo quý (Quarter) và 1 năm có 4 quý học; mỗi quý kéo dài 11 tuần.
– Thời gian nhập học các khóa Anh văn: Tháng 1, 4, 8, 11 hằng năm.
– Thời gian nhập học Trung học, Cao đẳng, Đại học và Cao học: Tháng 1, 9 hằng năm.